Νοέμβριος! Ο χειμώνας είναι προ των πυλών. Ο κήπος σας κατεβάζει σιγά- σιγά ταχύτητα και ετοιμάζεται για το χειμωνιάτικο ύπνο. Πρέπει να δράσετε. Καθαρίστε καλά, γιατί τίποτα δεν είναι πιο άσχημο από ένα παραμελημένο κήπο το χειμώνα. Κυρίως, όμως, θα πρέπει να προστατέψετε τα φυτά σας και τα εργαλεία του κήπου, ώστε να είναι έτοιμα την επόμενη άνοιξη.

Φτάνουμε, λοιπόν, στο τέλος του φθινοπώρου (καθώς διανύουμε τον τελευταίο μήνα του) και περιμένουμε το χειμώνα, μία εποχή που μπορούν να γίνουν λίγες επεμβάσεις στον κήπο και στα χωράφια μας. Η εποχή είναι ακόμα κατάλληλη για κάποιες καλλιεργητικές εργασίες, καθώς ο καιρός δεν έχει κρυώσει ακόμα.

Κάποιες από αυτές είναι οι παρακάτω:

• Επιτρέπεται να γίνουν ακόμα φυτεύσεις και μεταφυτεύσεις φυτών και ανοιξιάτικων βολβών και σπόρων (π.χ. φρέζες), ώστε να είναι έτοιμοι την άνοιξη.
• Παραγωγή με μοσχεύματα φυλλοβόλων, καλλωπιστικών θάμνων (όπως η Φορσύθια, η Σπειραία κ.α.).
• Συγκομίζουμε ακόμα τα φθινοπωρινά μας λαχανικά (Μαρούλι, Λάχανο, Κουνουπίδι, Σπανάκι, Μπρόκολο κ.λπ.)
• Μαζεύουμε ό,τι φύλλα έχουν πέσει στον κήπο μας από τα φυλλοβόλα δένδρα, ώστε να φτιάξουμε είτε κάποιο φυλλόχωμα, είτε να τα προσθέσουμε σε κάποιο κομπόστ.
• Επιτρέπεται, ακόμη, να κάνουμε τα τελευταία κλαδέματα σε θάμνους που έχουμε χρησιμοποιήσει σε φράχτες ή μπορντούρες, πριν μπει ο χειμώνας και εφόσον δεν προλάβαμε τον προηγούμενο μήνα.
• Κάνουμε το τελευταίο κούρεμα στο γκαζόν μας.
• Μεταφυτεύουμε (όσο είναι ο καιρός ακόμα καλός) φυτά σε μεγαλύτερες γλάστρες.
• Ετοιμάζουμε τους λάκκους όπου θα φυτέψουμε τα γυμνόριζα, καρποφόρα δένδρα μας, με προτεραιότητα στα τα πιο ευαίσθητα στο κρύο (ανάλογα και πώς θα κυμανθεί και η θερμοκρασία).
• Τέλος, βασική καλλιεργητική εργασία της εποχής (ανάλογα με την περιοχή που βρισκόμαστε) είναι η συγκομιδή του ελαιόκαρπου και η παραγωγή του ελαιόλαδου. Είναι χρήσιμο μετά τη συγκομιδή να ψεκάσουμε τις ελιές με χαλκό για να βοηθήσουμε στην προστασία των πληγών που έχουν δημιουργηθεί από τη συγκομιδή.