Αγοράστε τη Ροδακινιά εδώ.

Λατινική ονομασία: Prunus persica
Άλλες ονομασίες: Προύμνη η περσική
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα(Magnoliophyta)
Ομοταξία: Δικοτυλήδονα(Magnoliopsida)
Οικογένεια: Ροδοειδή (Rosaceae)

Περιγραφή

Η Ροδακινιά είναι πυρηνόκαρπο, φυλλοβόλο, οπωροφόρο δέντρο μέτριου μεγέθους, ταχείας ανάπτυξης και βραχύβιο που ανήκει στο γένος «Προύμνη» και στην οικογένεια των Ροδοειδών. Η καταγωγή της είναι από την Κίνα, όπου ακόμα και σήμερα υπάρχει ως αυτοφυής. Στη συνέχεια, η καλλιέργειά της επεκτάθηκε προς τις χώρες της Μεσογείου και αργότερα προς την Αμερική και την Αυστραλία. Σήμερα είναι το περισσότερο καλλιεργούμενο οπωροφόρο δέντρο στον κόσμο μετά τη μηλιά. Η Ροδακινιά ζει 30 χρόνια κατά μέσο όρο, όταν οι συνθήκες είναι κατάλληλες και ανάλογα με το υποκείμενο της ποικιλίας. Αποδίδει καρπούς μετά τον τρίτο χρόνο από τη φύτευσή της.

Μορφή

Ύψος

Το ύψος της Ροδακινιάς φτάνει τα 4,5 μέτρα ο κορμός και οι βλαστοί της έχουν φλοιό κοκκινωπού ή πρασινωπού χρώματος.

Φύλλα

Τα φύλλα της είναι απλά, κατ΄ εναλλαγή, επιμήκη, λογχοειδή, πριονωτά, στιλπνά, μυτερά στην κορυφή και χρώματος πράσινου και συνήθως έχουν αδένες στη βάση τους από όπου κατά περιόδους εκκρίνουν ένα υγρό σα ρετσίνι που προσελκύει διάφορα μικρά έντομα.

Οφθαλμοί

Οι οφθαλμοί διακρίνονται σε ξυλοφόρους και απλούς ανθοφόρους. Οι ανθοφόροι έχουν σχήμα κυλινδρικό και καλύπτονται από χνούδι, ενώ οι ξυλοφόροι έχουν σχήμα οξύ- επίμηκες. Οι ανθοφόροι εκπτύσσονται νωρίτερα από τους ξυλοφόρους και ο καθένας περικλείει συνήθως ένα μόνο άνθος.

Άνθη

Τα άνθη της Ροδακινιάς έχουν πέντε λευκά ή ρόδινα πέταλα και φύονται στις μασχάλες των φύλλων και των βλαστών. Οι πρώιμες ποικιλίες έχουν μεγάλα πέταλα και οι όψιμες μικρά. Τα άνθη παράγονται πριν από την έκπτυξη των φύλλων από απλούς ανθοφόρους οφθαλμούς.

Καρπός

Ο καρπός είναι δρύπη, έχει σχήμα σφαιρικό ή πλακέ με χαρακτηριστική κοιλιακή ραφή, εκπύρηνος ή συμπύρηνος. Ο φλοιός είναι λεπτός, κίτρινος ή λευκός με χνούδι (ροδάκινο) ή χωρίς χνούδι (νεκταρίνι και με κόκκινο συνήθως επίχρωμα στις περισσότερες ποικιλίες. Ο πυρήνας είναι μεγάλος με πολλές αυλακώσεις και το σπέρμα πικρό.

Εδαφοκλιματικές Συνθήκες

Η Ροδακινιά και η μηλοροδακινιά προτιμούν τα βαθιά και αμμοπηλώδη εδάφη, με καλή αποστράγγιση και πτωχά σε ανθρακικό ασβέστιο. Η ποιότητα των καρπών της είναι καλύτερη σε περιοχές όπου τα καλοκαίρια είναι ζεστά και οι χειμώνες ήπια κρύοι. Ένας ανοιξιάτικος παγετός μπορεί να καταστρέψει τα άνθη που είναι αρκετά ευαίσθητα στο κρύο. Τα βαριά εδάφη ή με κακή αποστράγγιση πρέπει να αποφεύγονται, γιατί επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξη των δένδρων, την παραγωγή και την ποιότητα των καρπών. Σε τέτοια εδάφη, λόγω της υπερβολικής υγρασίας και του κακού αερισμού, παρατηρείται χλώρωση στα φύλλα του δένδρου που διορθώνεται δύσκολα. Στις υγρές περιοχές είναι δύσκολο έως ακατόρθωτο να καταπολεμηθούν ορισμένες μυκητολογικές ασθένειες. Κατάλληλο pH είναι μεταξύ 5,2- 6,8. Ανήκει στη κατηγορία των φυτών με μικρή ανθεκτικότητα στα άλατα του εδάφους αλλά και του αρδευτικού νερού.

Πότισμα

Λόγω του ότι η Ροδακινιά απαιτεί θερμό καλοκαίρι, έχει και μεγάλες απαιτήσεις σε νερό. Τη μεγαλύτερη ποσότητα τη χρειάζεται το διάστημα Απριλίου- Αυγούστου, επειδή την περίοδο αυτή αναπτύσσει πολλούς νέους βλαστούς.

Λίπανση

Η λίπανση θεωρείται απαραίτητη για καλή παραγωγή και γίνεται κυρίως με αζωτούχα και καλιούχα λιπάσματα, καθώς είναι δένδρο απαιτητικό σε άζωτο και κάλιο και λιγότερο απαιτητικό σε φώσφορο. Η Ροδακινιά αποκρίνεται επίσης καλά σε λίπανση με κοπριά, αλλά βασικό στοιχείο για την καλή της ανάπτυξη και καρποφορία είναι οι κλιματολογικές συνθήκες.

Πολλαπλασιασμός- Φύτευση

Η Ροδακινιά πολλαπλασιάζεται με τον εμβολιασμό (κυρίως με ενοφθαλμισμό Τ), όπου και επιλέγεται η ποικιλία του ήμερου δέντρου. Κατά τον εμβολιασμό, ένα δενδρύλλιο υποκείμενο εμβολιάζεται με ένα οφθαλμό ήμερου καρποφόρου δέντρου με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός δέντρου που φέρει διαφορετικό γενετικό υλικό στις ρίζες και διαφορετικό στους κλώνους. Το υποκείμενο παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιβίωση του δέντρου καθώς είναι υπεύθυνο για το ριζικό σύστημα και συνεπώς για την προσαρμοστικότητα του δέντρου στα διάφορα εδάφη και στο μικρο-κλίμα της κάθε περιοχής. Κυριότερα υποκείμενα είναι:

• Σπορόφυτο: Πρόκειται ουσιαστικά για το δενδρύλλιο που προκύπτει από τη σπορά του κουκουτσιού του ροδάκινου. Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτού του υποκειμένου είναι η μακροζωία του δέντρου και το μεγάλο του μέγεθος. Κύριο μειονέκτημα η αδυναμία επιβίωσης σε χωράφια που προϋπήρχε οπωρώνας ροδάκινων.
• GF677: Μερίστωμα γνωστό και ως αμυγδαλο-ροδάκινο, προέρχεται από κυτταρική κλωνοποίηση (in-vitro) και είναι το πλέον ευρέως χρησιμοποιημένο υποκείμενο. Χαρακτηριστικά του η μεγάλη ριζοβολία και η επιβίωσή του σε παντός τύπου εδάφη. Δημιουργεί δέντρα μικρότερου όγκου απ’ ό,τι το σπορόφυτο.
• Adesoto: Καινούργιο υποκείμενο που χρησιμοποιείται κυρίως σε πυκνές φυτεύσεις (μονόκλωνα, δίκλωνα) λόγω του ότι δημιουργεί μικρότερου όγκου δέντρα.

Η Ροδακινιά είναι αυτογόνιμη (δεν είναι απαραίτητη η μέλισσα), οπότε δεν χρειάζεται να καλλιεργήσετε παραπάνω από ένα δένδρο.

Η καλύτερη εποχή φύτευσης είναι από  τέλη φθινοπώρου μέχρι έως τα μέσα του χειμώνα. Για όσους έχουν κήπο, μπορείτε να φυτέψετε Ροδακινιές είτε σε σχήμα τετραγώνου είτε γραμμικά. Αν φυτέψετε σε σχήμα τετραγώνου, φροντίστε να αφήσετε 4,5- 5 μέτρα απόσταση μεταξύ των δένδρων. Στη γραμμική φύτευση, η απόσταση μεταξύ των δένδρων εξαρτάται από το  σχήμα που θα δώσετε στα δένδρα σας. Αν για παράδειγμα, αφήσετε πάνω στο δέντρο σας πολλά κλαδιά και φουντωτά (το δένδρο μοιάζει με κύπελλο), τότε η απόσταση φύτευσης είναι 5 μέτρα. Αν του δώσετε το σχήμα ψαροκόκκαλου (παλμέττα), τότε η κατάλληλη απόσταση είναι 4 μέτρα. Στο σχήμα Y (Ύψιλον), η απόσταση μεταξύ των δένδρων είναι τα 2 μέτρα. Εάν θέλετε να φυτεύσετε νάνες  ποικιλίες σε κήπο, η κατάλληλη απόσταση είναι τα 40 εκατοστά.

Καλλιέργεια σε γλάστρα

Μπορείτε να αγοράσετε μια νάνα ποικιλία ροδακινιάς σε μεγάλο δοχείο και να το τοποθετήσετε στο μπαλκόνι σας, αρκεί να είναι σε απάνεμη θέση.

Κλάδεμα

Το κλάδεμα της Ροδακινιάς είναι μεγάλης σημασίας και πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο. Σα δένδρο έχει τη τάση να «δίνει» καρπούς σε βλαστούς παλαιότερων ετών, οπότε στόχοι του κλαδέματος είναι να αφαιρούνται παλαιότεροι βλαστοί ώστε να σχηματίζονται νέοι και να παραμένει  στο δένδρο  ο απαραίτητος αριθμός καρποφόρων βλαστών. Στη Ροδακινιά εφαρμόζονται δύο είδη κλαδέματος, το θερινό και το χειμερινό.

• Το θερινό κλάδεμα αποβλέπει στην απομάκρυνση των «περίσσιων» κλαδιών και το κάνουμε τον Ιούνιο.
• Το χειμερινό κλάδεμα διακρίνεται σε βραχύ και μακρύ.
• Με το βραχύ κλάδεμα, αφαιρούμε κομμάτια των κλαδιών (όχι ολόκληρα) έτσι ώστε να μείνουν πάνω 6-8 ματάκια (οφθαλμοί) και με το κλάδεμα αυτό δεν χρειάζεται αραίωμα. Είναι κατάλληλο για ποικιλίες που παράγουν μεγάλους καρπούς καθώς και σε δένδρα μεγάλης ηλικίας.
• Το μακρύ κλάδεμα εφαρμόζεται σε ποικιλίες που “δίνουν” καρπούς μικρούς σε μέγεθος και νεαρά δένδρα. Στη περίπτωση αυτή αφαιρούμε τα κλαδιά ολόκληρα και ακολουθεί και αραίωμα καρπών.

Αραίωμα

Οι περισσότερες ποικιλίες Ροδακινιάς παράγουν περισσότερους καρπούς από όσους μπορούν τα δέντρα να κρατήσουν, και έτσι απαιτείται αραίωμα των καρπών. Επίσης, είναι απαραίτητη διαδικασία προκειμένου να επιτευχθεί το ιδανικό μέγεθος που μπορεί να αποδώσει μια ποικιλία. Εάν δεν αραιωθούν οι καρποί, τότε θα προκύψουν μικροί καρποί που θα επηρεάσουν αρνητικά την τιμή πώλησής τους. Αντίθετα, εάν αραιωθούν υπερβολικά ενδεχομένως να χάσουμε σημαντικό μέρος της παραγωγής καθώς οι καρποί δε μεγαλώνουν απεριόριστα. Σε ορισμένες ποικιλίες που υποστηρίζουν μεγάλες ποσότητες φρούτων (αν βέβαια υποστηρίζει και το δέντρο) τότε μπορούμε να αφήνουμε παραπάνω καρπούς.

Συγκομιδή

Η συγκομιδή των Ροδάκινων αρχίζει στα τέλη Μαΐου και ολοκληρώνεται στα τέλη Σεπτεμβρίου στη Β. Ελλάδα. Βασικό κριτήριο για την έναρξη συγκομιδής μιας ποικιλίας είναι ο βαθμός ωρίμανσης του καρπού. Έτσι, ενώ στους πίνακες ωρίμανσης μπορούμε να δούμε ενδεικτικές ημερομηνίες, οι καιρικές συνθήκες της κάθε χρονιάς επηρεάζουν το χρόνο συγκομιδής (άλλοτε πρώιμη παραγωγή και άλλοτε όψιμη). Ο καρπός θεωρείται έτοιμος για συγκομιδή όταν έχει το μέγεθος και το χρώμα που προστάζει η ποικιλία και έχει πλούσιο άρωμα. Συνήθως, τα φρούτα συλλέγονται 1- 2 μέρες νωρίτερα προκειμένου να είναι πιο σκληρά ώστε να αντέξουν τη συσκευασία, μεταφορά και παραμονή στο μανάβικο προτού καταστραφούν. Συνήθως το ροδάκινο διατηρεί τη σφριγηλότητά του για 2- 3 μέρες εκτός ψυγείου και 5- 7 μέρες εντός οικιακού ψυγείου.

Βασικές Ποικιλίες

Οι τρείς βασικές κατηγορίες ροδάκινων είναι:

1. τα επιτραπέζια ροδάκινα (με χνούδι): May Crest, Maria Bianca, O’ Henry, Fayette και Royal Glory
2. τα νεκταρίνια (χωρίς χνούδι): Stark Red Gold, Spring Red, May Grand, Fire bright και Rita Star
3. τα ροδάκινα που είναι κατάλληλα για κονσερβοποίηση: Catherina και Everts.

Εχθροί και ασθένειες

Οι βασικοί εχθροί της Ροδακινιάς είναι οι εξής:

• Πράσινη αφίδα: Τα χειμερινά αυγά γεννιούνται στη Ροδακινιά και βρίσκονται στους οφθαλμούς και σε εσοχές του φλοιού. Είναι έντομο πολύ ανθεκτικό στο κρύο και προσβάλει νεαρά κλαδιά και τρυφερά φύλλα προκαλώντας τους καρούλιασμα. Η αφίδα είναι σημαντικός φορέας ιών και τα μελιτώδη αποχωρήματά τους προκαλούν ανάπτυξη μυκήτων.
• Ανάρσια ή σοκολατένιο σκουλήκι: Η προνύμφη του εντόμου (σκουλήκι) έχει σοκολατένιο χρώμα, ενώ το ενήλικο έχει το χρώμα της τέφρας. Όταν ξεκουράζεται, τα φτερά του είναι σε σχήμα στέγης πάνω από το σώμα του. Προσβάλει κυρίως τη Ροδακινιά, τη Βερικοκιά και την Αμυγδαλιά. Παρατηρούνται τρύπες (στοές) στο φλοιό αλλά και σε κλαδιά μικρής ηλικίας. Χαρακτηριστικό της στοάς που σχηματίζει η ανάρσια είναι ένας σωληνίσκος, γνωστός και ως καπνοδόχος. Τους καρπούς τους τρώνε επιφανειακά ενώ σε έντονη προσβολή φτάνουν μέχρι το εσωτερικό τους.
• Βαμβακάδα της ροδακινιάς: Παρατηρούνται πυκνοί πληθυσμοί σε Ροδακινιές, Μουριές και Ακτινιδιές. Τα αυγά της έχουν χρώμα ερυθροπορτοκαλί (αν δώσουν αρσενικά άτομα) και λευκό (αν δώσουν θηλυκά άτομα). Το ενήλικο είναι κίτρινο ή πορτοκαλί. Οι νεαρές προνύμφες έχουν την τάση να εγκαθίστανται η μια δίπλα στην άλλη. Προσβάλει κυρίως βλαστούς, κλαδιά, κορμό και πιο σπάνια καρπούς και φύλλα. Τα προσβεβλημένα μέρη εξασθενούν και μπορεί να έχουμε την ξήρανση ολόκληρου δένδρου.
• Εξώασκος: Μια ασθένεια που προσβάλει πολύ σοβαρά τη Ροδακινιά αλλά και την αμυγδαλιά. Τα συμπτώματα είναι ιδιαίτερα έντονα στα φύλλα, τα οποία παρουσιάζουν ανώμαλη πάχυνση και κατσάρωμα. Αρχικά, το χρώμα τους είναι ερυθρό, στη πορεία γίνεται ερυθροκίτρινο ενώ στο τέλος γίνονται καστανά, μαραίνονται, ξηραίνονται και πέφτουν.
• Κορύνεο: Προκαλεί ζημιές στους βλαστούς, τους οφθαλμούς, τα άνθη, τα φύλλα και τους καρπούς. Αρχικά, στα φύλλα έχουμε κυκλικές κηλίδες, οι οποίες στη πορεία γίνονται καστανές και προχωρούν στο κέντρο του φύλλου και ξηραίνονται. Το νεκρό κομμάτι πέφτει και δημιουργούνται οπές που μοιάζουν με τρύπες από σκάγια. Στους καρπούς σχηματίζονται κηλίδες, παρόμοιες με εκείνες των φύλλων, ενώ στους βλαστούς σχηματίζονται κηλίδες οι οποίες μαλακώνουν.
• Ωίδιο: Εκτός από τη Ροδακινιά, προκαλεί προβλήματα και στη βερικοκιά. Προσβάλει φύλλα, βλαστούς, άνθη, οφθαλμούς και καρπούς. Χαρακτηριστικό του ωιδίου είναι ότι όλα τα προσβεβλημένα όργανα παρουσιάζουν ένα αλευρώδες επίχρισμα.
• Μονίλια: Προσβάλει τα άνθη αλλά και τους καρπούς.