HEDERA HELIX 'IVY' (ΚΙΣΣΟΣ ΜΙΚΡΟΦΥΛΛΟΣ ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ)

ΚΙΣΣΟΣ

Αγοράστε τον Κισσό εδώ.

Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Οικογένεια: Αραλιίδες (Araliaceae)
Λατινική ονομασία: Hedera helix hibernica
Άλλες ονομασίες: Έλιξ, Μπρουνοβαλιά, Μπρουσκέλι, Κινσέρας, Κλείδωνας, Τσέτος, Ακισσός, Χεδέρα η έλικα, Κισσός η έλιξ

Ο Κισσός είναι αειθαλής θάμνος, μακρόβιος, αναρριχώμενος ή έρπων και σπάνια δενδρύλλιο. Το γένος «Κισσός» περιλαμβάνει 300 καταγεγραμμένα είδη που είναι ιθαγενή στη Βόρεια Αφρική, τα Κανάρια νησιά, την Ευρώπη και την Ασία. Στην Ελλάδα, το γνωστότερο αυτοφυές αλλά και καλλιεργούμενο είναι το είδος «Κισσός η έλιξ», κοινώς «Κισσός». Αυτό το ξυλώδες, αειθαλές και αναρριχητικό φυτό απαντάται πάνω σε βράχους, ερειπωμένους τοίχους και δένδρα. Ο Κισσός φτάνει τα 100 χρόνια ζωής και υπολογίζεται ότι η ύπαρξή του ανέρχεται σε περισσότερα από 60 εκατομμύρια χρόνια.

Μορφή

Μίσχοι και ρίζες

Οι μίσχοι του μπορούν να φτάσουν τα πενήντα μέτρα και πάνω. «Σέρνονται» στο έδαφος όπου υπάρχει χαμηλή βλάστηση, κι ύστερα αναρριχώνται με τη βοήθεια των κοντών, εναέριων ριζών τους (τις λεγόμενες απτικές ρίζες), που χρησιμοποιούνται ως έλικες και συντελούν στη συγκράτηση του φυτού κατά την αναρρίχηση σε διάφορα υποστηρίγματα.

HEDERA HELIX 'IVY' (ΚΙΣΣΟΣ ΜΙΚΡΟΦΥΛΛΟΣ ΠΡΑΣΙΝΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ)

Φύλλα

Τα φύλλα του είναι τοποθετημένα εναλλάξ, με μακρύ μίσχο, και είναι ωοειδή, τριγωνικά, ρομβοειδή και καρδιόσχημα. Συχνά εμφανίζουν το φαινόμενο της ετεροφυλλίας. Αυτό σημαίνει ότι πάνω στο ίδιο φυτό υπάρχουν φύλλα με διαφορετικό σχήμα (ρομβοειδή και τρίλοβα ή πεντάλοβα). Τα τραχιά φύλλα του είναι δύο ειδών. Το πρώτο είδος φυτρώνει πάνω σε κλαδιά χωρίς άνθη. Τα φύλλα αυτά έχουν έντονες γραμμώσεις και χωρίζονται σε τριγωνικούς λοβούς σκούρου πράσινου χρώματος. Εκείνα που φυτρώνουν σε ανθοφόρα κλαδιά είναι ωοειδή ή ρομβοειδή, έχουν πιο έντονο πράσινο χρώμα και είναι στιλπνά.

Άνθη

Τα μικρά άνθη του, χρώματος κιτρινοπράσινου, είναι διγενή με 5 σέπαλα, 5 πέταλα, 5 στήμονες και πεντάχωρη ωοθήκη. Είναι διαταγμένα σε σφαιρικά σκιάδια, που μπορεί να είναι απλά ή να ενώνονται σε σύνθετες ταξιανθίες. Τα άνθη του δίνουν γύρη μέτριας αξίας και μέλι λευκό και αρωματικό, που κρυσταλλώνει γρήγορα. Ο καρπός του είναι ράγα, συνήθως μελανού χρώματος, με 2-5 σπέρματα.

Καρποί

Οι καρποί του είναι μικρές, μαύρες και σαρκώδεις ρώγες που συγκεντρώνονται στην κορυφή του φυτού και έχουν 2-5 σπέρματα.

Άνθιση- Συγκομιδή

Η εποχή της άνθισής του είναι από το Σεπτέμβριο μέχρι τον Οκτώβριο. Η εποχή της συλλογής είναι από Αύγουστο μέχρι Σεπτέμβριο. Χρησιμοποιούμενα μέρη είναι το στέλεχος, ο κορμός, τα νεαρά φύλλα, οι ράγες και η γόμμα που τρέχει από τον κορμό.

Πολλαπλασιασμός

Ο πολλαπλασιασμός του είναι πανεύκολος και μπορεί να γίνει με 2 τρόπους:

  • Κόβουμε μία άκρη από κάποιο κλαδάκι, την τοποθετούμε σε ένα βαζάκι με νερό και το αφήνουμε σε κάποιο σημείο του σπιτιού με άφθονο φως. Μόλις πετάξει ρίζες, το φυτεύουμε σε ένα μικρό γλαστράκι, ποτίζουμε όταν το χώμα στεγνώνει και μετά από 2-3 μήνες, που οι ρίζες του θα έχουν δυναμώσει, το μεταφυτεύουμε στη μόνιμη θέση του.
  • Βάζουμε μια νέα γλάστρα γεμάτη αφράτο χώμα δίπλα σε έναν γεροδεμένο Κισσό, ξεχωρίζουμε ένα κλαδί του και, χωρίς να το κόψουμε, το βυθίζουμε στη γλάστρα. Μόλις βγάλει ρίζες, το κόβουμε από το μητρικό φυτό και έχουμε έτοιμο στη γλάστρα μας ένα νέο φυτό.

HEDERA HELIX 'HIBERNICA' (ΚΙΣΣΟΣ)

Αρχαιότητα και παράδοση

Ο Κισσός ήταν γνωστός στην Ελλάδα από την εποχή του Ομήρου και ονομαζόταν «Διονύσιον», επειδή ήταν αφιερωμένος στο θεό Διόνυσο (Βάκχο). Οι αρχαίοι Έλληνες στεφάνωναν με κισσό τα αγάλματα του Διονύσου, τους ποιητές και τους πότες, επειδή τον θεωρούσαν σύμβολο της αθανασίας και αντίδοτο για τον πονοκέφαλο από τη μέθη. Σε ορισμένες τελετές έδιναν στο Διόνυσο και το επώνυμο «Κισσός», επειδή όταν ήταν μωρό του φορούσαν ένα στεφάνι από κισσό.

Εκτεταμένες αναφορές στον Κισσό κάνει ο Θεόφραστος στο έργο του «Περί Φυτών Ιστορίαι», καθώς επίσης και ο Διοσκουρίδης, που τον θεωρεί πανάκεια για πολλές ασθένειες. Ο Κισσός συμβόλιζε τη νίκη των πολεμιστών.

Στην Αρχαία Αίγυπτο, ο κισσός ήταν αφιερωμένος στο θεό Όσιρι.

Στην παραδοσιακή ιατρική, το ξύλο του Κισσού ήταν γνωστό φάρμακο για το βήχα και τον κοκίτη. Μερικοί χωρικοί έβαζαν το κρασί που προοριζόταν για τους ασθενείς να εμποτιστεί σε ένα κύπελλο φτιαγμένο από τον κορμό ενός γέρικου κισσού.

Οι λαϊκοί θεραπευτές θεωρούσαν ότι ήταν αποτελεσματικός για τη θεραπεία των εντέρων, τη δυσεντερία, τα εγκαύματα, τον όζαινα, τη χρόνια ρινίτιδα, τα μικρά έλκη, την κασίδα, την ερυσίπελα και τις δερματικές παθήσεις. Στα χωριά χρησιμοποιούσαν τα φύλλα του Κισσού ως γάζα για τις πληγές.

Εδαφοκλιματικές Συνθήκες

Ο Κισσός μπορεί να αναπτυχθεί σε μεγάλο εύρος περιβαλλοντικών συνθηκών, όμως αναπτύσσεται καλύτερα σε ημισκιαζόμενες και σκιασμένες θέσεις, σε μέτρια υγρά, καλά στραγγιζόμενα, ουδέτερα ή αλκαλικά εδάφη.

Τρόποι χρήσης

Οι Κισσοί φυτεύονται για να αναρριχηθούν σε πέργολες, φράχτες και τοίχους. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για κάλυψη εδαφών.

Συστατικά

Τα φύλλα του περιέχουν φλαβονοειδή, τριτερπενικές σαπωνίνες, συμπεριλαμβανομένης της χεδερίνης, πολυίνες, φαλκαρινόλη, στερόλες και μια αρωματική ουσία. Τα φύλλα, επίσης, περιχέουν εντερίνη και δύο ειδών σάκχαρα.

Θεραπευτικές δράσεις

  • Τα φύλλα του κισσού χρησιμοποιήθηκαν ως αντισπασμωδικό για τις αναπνευστικές οδούς καθώς είναι αποτελεσματικά στη χρόνια βρογχίτιδα, την οξεία λαρυγγίτιδα, την τραχειίτιδα και τον κοκίτη. Βοηθά επίσης, στην αποβολή των φλεγμάτων και των υγρών από τους πνεύμονες.
  • Είναι δυναμωτικό της καρδιάς.
  • Είναι εξαιρετικός για τους ρευματικούς πόνους, τις νευραλγίες, την οσφυαλγία και την ισχιαλγία.
  • Τα νεαρά φύλλα του Κισσού έχουν θετικά αποτελέσματα και δρουν τονωτικά, αντιπυρετικά και εφιδρωτικά.
  • Είναι κατά των θρομβώσεων και καλό αντιπηκτικό του αίματος, για όσους πάσχουν από φλεβίτιδες και κιρσούς.
  • Χρησιμοποιείται για τα οιδήματα των αδένων.
  • Τα νεαρά φύλλα του κισσού ρυθμίζουν την περίοδο και επαναφέρουν στην αρχική τους κατάσταση ιστούς που προσβλήθηκαν από έλκη, οιδήματα και όγκους.
  • Κάνει καλό στις μαγουλάδες (παρωτίτιδα).
  • Στην ομοιοπαθητική χρησιμοποιείται ένα βάμμα κισσού εναντίον της ρινίτιδας, του ραχιτισμού και του καταρράκτη.
  • Καταπλάσματα βρασμένων φύλλων ή επιθέματα με αφέψημα φύλλων, θεραπεύουν τα εγκαύματα πρώτου και δευτέρου βαθμού.
  • Χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα για τη θεραπεία της κυτταρίτιδας. Μειώνει την ένταση του δέρματος και ανακουφίζει τους πόνους που οφείλονται στην κυτταρίτιδα.
  • Ο Κισσός καταπολεμά αποτελεσματικά τις ραγάδες.
  • Χρησιμοποιείται για τις αμυχές του δέρματος, τα σκασίματα και τα τσιμπήματα των εντόμων.
  • Συμβάλλει στην αποβολή του λίπους.

Άλλες χρήσεις

Στην Κρήτη, το αφέψημα των φύλλων το χρησιμοποιούσαν για λούσιμο των μαλλιών σε όσους έπασχαν από υποχονδρία. Το χρησιμοποιούσαν επίσης για το ξέπλυμα των μαύρων γιλέκων των ανδρών και των μαύρων γυναικείων φορεμάτων.

2 Σχόλια

  1. 19 Αυγούστου, 2020 στο 7:26 μμ

    ΣΠΥΡΟΣ Ζαφειροπουλος

    Όλα καλά αλλά έχω ένα πρόβλημα ο δικός κισσός με φύλλα σαν καρδιά παρουσίασαν
    πάνω στα φύλλα ένα κολόδες υγρό και το οποίο όταν πέφτει κάτω δημιουργεί πρόβλημα
    Με τι φάρμακο μπορώ να τον ραντίσω.? Έχω περισσότερα από 150 τμ´ πάνω σε τοίχο
    και μπαλκόνια
    Σας ευχαριστώ πολύ για την πιθανή απαντησή σας

    Όταν ήμουν μικρός είχα έναν φύλλο Χρήστο Χορομίδη που έμενε στα βρηλλισια
    Μήπως υπάρχη κάποια σχέση . Πολύ θα το χαιρόμουν να τόν συναντήσω.

    Απάντηση
    1. 24 Αυγούστου, 2020 στο 8:30 πμ

      maitouar

      Πιθανόν να πρόκειται για κάποια μυκητολογική ασθένεια. Επειδή δεν εμπορευόμαστε προϊόντα φυτοπροστασίας, καλύτερα να απευθυνθείτε σε κάποιο κοντινό σας γεωπονικό κατάστημα, με δείγμα από τα προσβεβλημένα φύλλα, για να σας δώσουν το κατάλληλο σκεύασμα. Πείτε μας ποια είναι η περιοχή σας, για να σας προτείνουμε το κοντινότερο. Ο Χορομίδης Χρήστος μάλλον πρόκειται για συνωνυμία. 🙂

      Απάντηση

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Το σπίτιΚατηγορίεςWishlistΛογαριασμό
Αναζήτηση