Αγοράστε την Κουμαριά εδώ.

Η Κουμαριά είναι θάμνος, αρκετά διαδεδομένος σε όλες τις χώρες της Μεσογείου. Λόγω της ομορφιάς της, όμως, έχει μεταφερθεί σε όλο, σχεδόν, τον κόσμο. Θεωρείται ένα από τα ωραιότερα φυτά της ελληνικής γης και τη συναντάμε σε ξηρές και πετρώδεις πλαγιές, κυρίως στο Άγιο Όρος και στη νότια Μακεδονία.

Άλλα ονόματα

Κουμαριά, Αγριοκουμαριά, Ελαφοκουμαριά Μαυροκουμαριά, Γλυστροκουμαριά, Λαγομηλιά, Κόμαρος

Χαρακτηριστικά

Η Κουμαριά είναι αειθαλής θάμνος. Το ύψος της φτάνει τα 3 μέτρα και είναι πολύ ανθεκτικό φυτό, αφού επιδεικνύει εξαιρετική αντοχή, ακόμα και στις πυρκαγιές! Μετά τη φωτιά «πετάει» αμέσως νέα, άφθονα βλαστάρια κι έτσι προστατεύονται τα εδάφη από τη διάβρωση της βροχής. Κάνει άριστη εκμετάλλευση της υγρασίας του εδάφους και έχει το μοναδικό προνόμιο να δίνει συγχρόνως άνθη και ώριμους καρπούς (της προηγούμενης ανθοφορίας). Ανθίζει από τα μέσα Οκτώβρη έως το τέλος Νοέμβρη και συμβάλει καθοριστικά στην φθινοπωρινή ανάπτυξη των μελισσιών. Για να αναπτυχθεί η Κουμαριά χρειάζεται ήλιο.

Μορφή

Τα φύλλα της Κουμαριάς είναι ωοειδή, λεία, οδοντωτά με δερματώδη υφή και γυαλιστερά στην πάνω επιφάνεια. Το χρώμα τους είναι σκούρο πράσινο στην επάνω επιφάνεια και ανοικτό πράσινο στην κάτω. Το χειμώνα κοκκινίζουν ελαφρά. Έχει φλοιό σε κόκκινο- σταχτύ χρώμα με σχισμές και ξεφλουδίζεται σε μικρές λουρίδες. Τα άνθη της εμφανίζονται στο τέλος του φθινοπώρου με αρχές του χειμώνα και μοιάζουν με λευκές ή ρόδινες καμπανούλες που κρέμονται σε ταξιανθίες. Η Κουμαριά ανθίζει δύο φορές το χρόνο (Μάιο και Σεπτέμβριο). Οι καρποί της είναι πραγματικά εντυπωσιακοί. Είναι σφαιρικοί, σχετικά μικροί (με διάμετρο 1,5- 2 cm) και έχουν μικρές, κωνικές προεξοχές που από μακριά φαίνονται σαν αγκάθια. Φύονται μεμονωμένα και είναι ράγα, πορτοκαλί ή κόκκινη, ελαφρά κοκκώδης, εδώδιμη με γλυκιά γεύση και αρωματική οσμή. Αρχικά, το χρώμα τους είναι κίτρινο, στη συνέχεια μετατρέπεται σε κιτρινο- πορτοκαλί και, τελικά, κατά την ωρίμανσή τους γίνεται κόκκινο. Τα κούμαρα ωριμάζουν ένα χρόνο μετά την εμφάνιση των ανθέων.

Ο καρπός της

Το κούμαρο είναι ένα από τα πιο γευστικά φρούτα της φύσης (αν και οι γνώμες διίστανται για την γεύση των κούμαρων, ενώ πολλοί νομίζουν ότι δεν είναι καν φαγώσιμοι οι καρποί). Για να φαγωθεί, θα πρέπει να είναι κατακόκκινο και πολύ μαλακό στην αφή. Ακόμη, πρέπει να αποφεύγουμε να τρώμε υπερώριμους καρπούς. Επειδή το κούμαρο υπερωριμάζει πολύ γρήγορα, μπορεί να ξινίσει στο δέντρο, χωρίς εξωτερικά να δούμε κάτι ιδιαίτερο. Η Κουμαριά μάς προειδοποιεί πλήρως για το πότε πρέπει να τρώμε ένα κούμαρο. Αν δεν έχει ωριμάσει αρκετά είναι στυφό και άγευστο. Αν, πάλι, έχει ωριμάσει πάρα πολύ, έχει άσχημη γεύση. Αλλά, στην πλήρη ωρίμανση του είναι ένας πολύ εύγευστος και εκλεκτός καρπός. Επειδή δεν αντέχει καθόλου μετά τη συγκομιδή, ο καλύτερος τρόπος να τα φάει κάποιος είναι κατευθείαν από το δέντρο.

Πολλαπλασιασμός

Η Κουμαριά πολλαπλασιάζεται με σπόρους που πέφτουν από τους καρπούς της στο έδαφος. Σε σημεία που υπάρχουν Κουμαριές, γύρω από τα φυτό υπάρχουν πολλά μικρά φυτά. Η Κουμαριά δεν αναπτύσσεται καλά σε ασβεστώδη εδάφη. Χρειάζεται σχετικά όξινα εδάφη με καλή αποστράγγιση και με μέτρια έως μικρά ποσοστά υγρασίας. Προτιμά τις ηλιόλουστες ή ημισκιερές θέσεις, προστατευμένες πάντα από τους ισχυρούς ανέμους.

Η Κουμαριά στην αρχαιότητα

Η Κουμαριά ήταν γνωστή από την αρχαιότητα για τις θαυματουργές ιδιότητές της. Σύμφωνα με τη μυθολογία, η θεά Άρτεμις κρατούσε μακριά τις κακές νεράιδες και θεράπευε τα άρρωστα παιδιά, με το ραβδί της από Κουμαριά. Ο Θεόφραστος και ο Διοσκουρίδης τη χρησιμοποιούσαν για τις αιμοστατικές της ιδιότητες. Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε τα κούμαρα για την αντιμετώπιση της θρομβοφλεβίτιδας. Από έρευνες που έγιναν, απομονώθηκαν από τα κούμαρα οι πρώτες κουμαρίνες, τα σημερινά αντιπηκτικά που δίνονται σε θρομβώσεις! Ο Πλίνιος ο πρεσβύτερος έδωσε στο φυτό την ονομασία «unedo» που προέρχεται από το λατινικό «unum edo» το οποίο σημαίνει «τρώω μόνο ένα».

Συστατικά

• Τα φύλλα της Κουμαριάς περιέχουν κουμαρίνη, τανίνη (μια πικρή ουσία) και φαινολικές γλυκοσίδες.
• Οι καρποί της είναι πλούσιοι σε υδατάνθρακες, πηκτίνες και οργανικά οξέα.
• Ο φλοιός της περιέχει δεψικές ύλες (36,4%) και αρβουτίνη (αντισηπτική ουσία που λαμβάνεται με το βράσιμο των καρπών).

Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις της Κουμαριάς και του καρπού

• Τα νωπά φύλλα και οι βλαστοί της είναι διουρητικοί και στυπτικοί.
• Τα φύλλα της χρησιμοποιούνται κατά της διάρροιας, της ενούρησης, της δυσουρίας, της κυστίτιδας, της ουρηθρίτιδας, της δυσεντερίας, ενώ χρησιμοποιούνται και στις φλεγμονές του εντέρου, των νεφρών και της ουροδόχου κύστης.
• Τα νέα φύλλα της Κουμαριάς που μαζεύονται όλο το χρόνο, συνιστώνται κατά της αιμοπτύσεως, της αιματουρίας και της αιμορραγίας της μήτρας.
• Οι γαργάρες βοηθούν στον πονόλαιμο.
• Βοηθά στις φλεγμονές.
• Είναι τονωτικό για τους εξασθενισμένους οργανισμούς στους, οποίους χορηγείται μαζί με κρασί, κανέλα και ζάχαρη.
• Το μέλι από το άνθος της κουμαριάς βοηθά στο στομαχόπονο, στη μείωση της χοληστερίνης και στις κεφαλαλγίες.
• Η ρίζα της χρησιμοποιούταν για την αρτηριοσκλήρυνση, την κακή κυκλοφορία του αίματος και την υψηλή αρτηριακή πίεση.
• Ο καρπός της (το κούμαρο) θεωρείται διουρητικό αλλά χρησιμοποιείται και ως στυπτικό κατά της διάρροιας. Χρησιμοποιείται, επίσης, κατά της λευκόρροιας, της χρόνιας βρογχίτιδας, καθώς και των χρόνιων παθήσεων της κύστης και των νεφρών. Ακόμη, είναι λιθοτριπτικό και κατά του κατάρρου. Τα ώριμα κούμαρα συνιστώνται σε δυσκοιλιότητα και αεροφαγία.

Άλλες χρήσεις

• Τα κούμαρα γίνονται νοστιμότατες κομπόστες, γρανίτες και μαρμελάδες. Επίσης, γίνονται λικέρ, κονιάκ, γλυκά του κουταλιού, καθώς και ποτό που μοιάζει με ρακή. Η ρακή από κούμαρα, ανακατεμένη με ζάχαρη και κανέλα, χρησιμοποιείται ως ρόφημα στη γρίπη ή σε εντριβή για τον πυρετό.
• Το ξύλο της Κουμαριάς είναι πολύ όμορφο και χρησιμοποιείται στην ξυλουργική και στην παραγωγή ξυλοκάρβουνου.
• Τα φύλλα και ο τραχύς φλοιός της Κουμαριάς χρησιμοποιούνται στην Φαρμακευτική και στη Βαφτική.
• Το μέλι της Κουμαριάς είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία και βιταμίνες και φτωχό σε σάκχαρα (εξ ου και η πικρή του γεύση). Βοηθάει στη μείωση της χοληστερίνης, καταπραΰνει τους στομαχικούς πόνους και τους πονοκεφάλους. Περιέχει ισχυρές αντιβιοτικές ουσίες και, γενικά, προσφέρει μια φυσική προστασία στον οργανισμό μας.
• Τα κλαδιά της Κουμαριάς με τα φύλλα και τους καρπούς τους έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής στο βάζο. Συχνά διακοσμούν εσωτερικούς χώρους, κυρίως την περίοδο των Χριστουγέννων.
• Η Κουμαριά είναι μελισσοκομικό φυτό. Το μέλι της θεωρείται ότι έχει ιδιαίτερα ευεργετικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία και βιταμίνες, συντελεί στη ρύθμιση της χοληστερίνης, περιέχει φυσικές αντιβιοτικές ουσίες και είναι διουρητικό. Ωστόσο, εξαιτίας της υπόπικρης γεύσης του δεν έχει ιδιαίτερη εμπορική αξία και οι μελισσοκόμοι το αφήνουν στην κυψέλη για να τρέφεται το μελίσσι κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Προφυλάξεις

• Τα κούμαρα πρέπει να τρώγονται από τους δυσκοίλιους όταν είναι νηστικοί.
• Δεν πρέπει να τρώμε περισσότερα από 3 με 4, γιατί αν φάμε πολλά, βαραίνουν το στομάχι.
• Τα κούμαρα πρέπει να τρώγονται τη στιγμή που είναι απολύτως ώριμα. Αν τα καταναλώσουμε όταν έχουν υπερωριμάσει ξινίζουν.